دوربین های DSLR در دو فرمت فول فریم (FX)  و کراپ یا هاف فریم (DX) یا APS-C  عرضه می شوند. این تقسیم ‌بندی بر اساس ابعاد حسگر (سنسور) صورت گرفته است. حسگر های فول فریم دارای همان ابعاد فیلم‌ های 35 میلی ‌متری هستند (یعنی 24*36) در حالی که حسگر های کراپ در ابعاد کوچک‌ تری(حدود 15*24) تولید می‌ شوند.

هر یک از سازندگان دوربین های دیجیتال از ضریب خاصی برای سایز سنسور کراپ دوربین هایشان استفاده می کنند. این ضریب برای دوربین ‌های سونی و نیکون 1.5 است برای دوربین‌ های کنون 1.6 است.

نکته : اندازه‌ی سنسور ربطی به تعداد مگا پیکسل‌ها ندارد. برای مثال رزولوشن 24 مگاپیکسلِ دوربین فول‌ فریم با دوربین کراپ دار تفاوتی ندارد.

زاویه یا میدان دید :

اگر از یک لنز یکسان در دوربین های فول فریم و کراپ دار استفاده کنیم  چون دوربین فول فریم دارای سنسور بزرگتری است زاویه باز تری را تحت پوشش قرار می دهد. ولی دوربین کراپ دار زاویه محدودتری نسبت به فول فریم را پوشش می دهد . بطور مثال می توانید این آزمایش را با دوربین D810  که فول فریم است با یک دوربین کراپ دار مانند D7100  با یک لنز یکسان مانند 24-70 انجام دهید.

فاصله کانونی:

اگر شما یک لنز 50 میلی متر را بر روی دوربین فول فریم بگذارید و عکاسی کنید همان فاصله کانونی 50 میلی متر را خواهید داشت اما اگر این لنز را بر روی یک دوربین کراپ دار بگذارید عکسی که شما خواهید دید مشابه  زاویه دید عکسی است که با لنز 75 میلی متر بر روی دوربین فول فریم  گرفته اید . دلیل این امر این است که چون سنسور کراپ دار شما دارای ضریب 1.5 است و از سنسور فول فریم کوچکتر است لذا این ضریب روی زاویه دید و در نهایت فاصله کانونی شما تاثیر می گذارد. در واقع این ضریب ضرب در فاصله کانونی یعنی 50 می شود.

از تفاوت های  دیگر این دو نوع دوربین می توان به عملکرد در نور کم اشاره کرد که دوربین  فول فریم در نور کم کیفیت بهتری دارد. دلیل این امر این است که فتو سایت ‌های سنسور دوربین ‌های فول فریم بزر‌گ‌تر هستند، و به همین دلیل فوتون ‌های بیشتری روی فتو سایت ‌ها قرار می ‌گیرند و داده‌ های بیشتری برای کار فراهم می‌ کنند.

عملکرد در نور کم

به این دلیل که فتوسایت‌های سنسور دوربین‌های فول فریم بزر‌گ‌تر هستند، این نوع دوربین در نور کم نسبت به همتایان کراپ سنسور خود عملکرد بهتری دارد؛ زیرا فوتون‌های بیشتری روی فتوسایت‌ها قرار می‌گیرند و داده‌های بیشتری برای کار فراهم می‌کنند.

دوربین‌های فول فریم به ‌ویژه در نور کم، عموما کیفیت بهتری دارند

دوربین‌های فول فریم گران‌تر هستند و فضای بیشتری برای استفاده از قطعات باکیفیت‌تر در آن‌ها فراهم است. بدین ترتیب امکان استفاده از سنسور‌های بزرگ‌تر در دسترس است و در نتیجه با بالا بردن تنظیمات ایزو، نویز دیجیتال نسبت به دوربین‌های کراپ دیرتر در تصاویر پدیدار ‌می‌شود.

همین موضوع هنگام عکاسی در شرایط نوری بسیار روشن و زیاد صادق است؛ به این معنی که دوربین‌های فول‌فریم در تجزیه‌ی دقیق رنگ‌ها بهتر عمل می‌کنند.

میدان دید

عملکرد خوب در نور کم یکی از مزیت‌های دوربین‌های فول‌فریم به‌شمار می‌رود؛ اما بزرگ‌ترین تفاوت آن با دوربین‌های کراپ، سنسور نیست. دوربین‌های فول‌فریم و کراپ سنسور معمولا از لنزهای یکسانی استفاده می‌کنند و حتی در غیر این صورت هم لنزهای کراپ سنسور بسیار شبیه به لنزهای فول‌فریم هستند.

اگر یک لوله یا استوانه‌ی دوسر باز (مانند یک قوطی چیپس پرینگلز که انتهای آن بریده شده باشد) را با چند سانتی‌متر فاصله مقابل صورت خود بگیرید، تصاویر و مناظر را به‌صورت دایره‌ای خواهید دید. این کار دقیقا مشابه نگاشت تصویر در لنز دوربین است.

میدان دید کراپ سنسورها حتی در‌صورت استفاده از لنزهای یکسان، با میدان دید فول‌ فریم متفاوت است

حالا یک درپوش بردارید، مستطیلی با ابعاد ۳۶ در ۲۴ میلی‌متر روی آن برش دهید و آن را روی قوطی یا لوله سوار کنید. آنچه خواهید دید مشابه عملکرد نگاشت تصویر یک دوربین فول فریم است. این نوع دوربین یک کراپ مستطیلی را دریافت می‌کند و بقیه‌ی نگاشت را نادیده می‌گیرد.

درپوش دیگری بردارید و یک مستطیل دیگر روی آن برش بزنید. این بار اندازه‌ی مستطیل را نصف اندازه‌ی مستطیل اول در نظر بگیرید؛ تقریبا ۲۲.۵ در ۱۵ میلی‌متر. این مستطیل تقریبا اندازه‌ی یک فریم دوربین کراپ سنسور است. این بار کراپ مستطیلی اطلاعات بیشتری را نادیده می‌گیرد.

اینجا است که آزمایش ذهنی ما کمی پیچیده می‌شود: اگر هر دو لوله‌ی دست‌ساز فول‌فریم و کراپ سنسور مگاپیکسل یکسانی داشته باشند، بااینکه حفره‌ی لوله‌ی کراپ کوچک‌تر است، تصویر تولیدشده توسط آن رزولوشنی دقیقا برابر با لوله‌ی فول‌فریم خواهد داشت و در صفحه‌ی نمایش کامپیوتر هم تصاویر با یک اندازه ظاهر می‌شوند. با این حال، تفاوت در این است که تصویر کراپ، زوم‌شده به‌ نظر می‌رسد.

حالا به بررسی چند نمونه‌ی واقعی می‌پردازیم. تصویر زیر با دوربین 5D MKIII و لنز ۵۰ میلی‌متری گرفته شده است.

و تصویر زیر با یک دوربین Canon 650D کراپ سنسور در همان نقطه با همان لنز ۵۰ میلی‌متری گرفته شده است.

بر اساس تصاویر بالا، به نظر می‌رسد تصویر دوربین کراپ سنسور زوم شده است؛ به این دلیل که سنسور کراپ، برشِ   تنگ‌تری از نگاشت لنز گرفته است.

ضریب کراپ و فاصله‌ی کانونی

به‌طور کلی نحوه‌ی تأثیرگذاری یک دوربین کراپ سنسور بر تصاویر قابل پیش‌بینی است. دوربین‌های کراپ سنسور دارای یک «ضریب کراپ» هستند که نشان می‌دهد چگونه تصویر ثبت‌شده را در ظاهر بزرگ‌نمایی می‌کنند. برای دوربین‌های کانن، ضریب تقریبی کراپ ۱.۶ است. این ضریب برای دوربین‌های نیکون حدود ۱.۵ است.

ضریب کراپ، فاصله‌ی کانونی (و همین‌طور میدان دید) معادل با یک دوربین فول‌فریم را در دوربین‌های کراپ سنسور تعریف می‌کند. برای استفاده از آن، می‌توانید فاصله‌ی کانونی واقعی لنز را در ضریب کراپ ضرب کنید.

در ادامه‌ی مثال بالا، لنز ۵۰ میلی‌متری دوربین 650D برابر با لنز ۸۰ میلی‌متری دوربین 5D MKIII است؛ کافی است فاصله‌ی کانونی ۵۰ میلی‌متری لنز را در ۱.۶ (ضریب کراپ) ضرب کنید. این مسئله را می‌توان در عمل ثابت کرد. تصویر زیر با دوربین 5D MKIII و لنز ۸۵ میلی‌متری گرفته شده است.

و این تصویر را کنار تصویری قرار می‌دهیم که با دوربین 650D و لنز ۵۰ میلی‌متری گرفته شده است. همان‌طور که مشاهده می‌کنید، قاب نتایج خروجی از لحاظ وسعت بسیار شبیه به هم به‌ نظر می‌رسند. (مقایسه کنید با تصویر گرفته ‌شده توسط 5D MKIII با لنز ۵۰ میلی‌متری در قسمت قبل)

کدام برای شما مناسب ‌تر است؟

دوربین‌های فول فریم به‌طور کلی کیفیت و ساخت مناسب‌تری نسبت به دوربین‌های کراپ سنسور دارند. این دوربین‌ها پرچم‌دارهایی با آخرین امکانات هستند. دوربین‌های کراپ سنسور اکثر شرکت‌ها، مدل‌های سطح متوسط یا مقدماتی آن‌ها به شمار می‌روند. با این حال، این شکاف زیاد نیست. دوربین‌های پایین‌رده‌ی امروزی نسبت به دوربین‌های رده‌‌بالای چندسال پیش بهتر هستند. بسیار بعید است که بتوانید متوجه تفاوت کیفیت تصاویر بسیاری از دوربین‌های کراپ جدید و فول‌فریم شوید؛ مگر اینکه این تصاویر در شرایط خاصی به ثبت رسیده باشند یا نیاز به چاپ آن‌ها در اندازه‌های بسیار بزرگی داشته باشید.

از آنجا که دوربین‌های فول فریم از گزینه‌های بیشتری مانند فوکوس خودکار یا کیفیت ساخت بهتری برخوردار هستند، اندازه‌ی سنسور تنها معیار انتخاب دوربین به شمار می‌رود. بزرگ‌ترین دلیل خرید کانن 5D MKIII، تنها فول فریم بودن آن نیست؛ بلکه این دوربین در برابر شرایط مختلف آب و هوایی مقاوم است و بدنه‌ی آن تماما فلزی است. این یعنی می‌توانید هنگام مسافرت بدون هیچ نگرانی دوربین خود را به هر جایی ببرید. اگر به دنبال دوربینی کوچک و سبک‌ هستید، بهتر است یک دوربین کراپ سنسور بخرید. حتی دوربین‌های فول‌فریم بدون آینه هم هنگام استفاده از لنز زوم، فضای زیادی اشغال می‌کنند.

البته دوربین‌های کراپ سطح پیشرفته هم وجود دارند. برای مثال می توان به کانن 7D MKII یا نیکون D500 مخصوص عکاس‌های ورزشی یا حیات وحش اشاره کرد. کراپ بودن در این دوربین نه‌تنها عیب نیست، بلکه ازآنجایی که آزادی عمل بیشتری در نزدیک شدن به سوژه (با توجه به کراپ ۱.۶ یا ۱.۵ برابر سنسور و افزایش فاصله کانونی لنز) و حرکت به عکاس می‌دهد، می‌توان حتی از آن به‌عنوان یک مزیت یاد کرد.